سل کانتر دامپزشکی

نحوه عملکرد سل کانتر دامپزشکی

اندازه گیری سلول های خونی حیوانات یکی از مهم ترین عوامل در سلامتی حیوان و تشخیص بیماری های خونی است. این کار به وسیله دستگاه سل کانتر دامپزشکی انجام می شود. عملکرد این دستگاه به دو صورت انجام می شود. در حالت اول تغییرات امپدانس الکتریکی محلول به هنگام عبور خون از مقابل یک منفذ اندازه گیری می شود. در حالت دیگر، شکست نور در اثر عبور سلول های خونی اندازه گیری می شود.

اجزای اصلی سل کانتر

دستگاه سل کانتر از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که می توان آنها را به صورت زیر معرفی کرد:

• بخش هیدرولیک: این قسمت از دستگاه وظایفی مانند نمونه خون یا محصول مورد نیاز دستگاه، تخلیه خون یا محصول برداشته شده، مخلوط کردن نمونه ها و و محلول ها و همچنین افزایش محلول لیز کننده را به عهده دارد.
• قسمت پنوماتیک: مهم ترین مسئولیتی که این بخش بر عهده دارد به وجود آوردن خلا یا فشاری ثابت است که بتواند دریچه ها و حرکت محلول ها و نمونه در داخل بخش هیدرولیک را کنترل کند.
• بخش الکترونیک: این قسمت چند وظیفه دارد که به وسیله یک ریزپردازنده یا میکروپروسسور آنها را انجام می دهد. این وظایف عبارتند از: ترسیم گراف پارامترهای اصلی، پردازش و محاسبه سیگنال های به دست آمده از تغییر آمپدانس، کنترل زمان اندازه گیری و توالی تست ها، محاسبه و انتقال نتایج به دست آمده به پرینتر، راه اندازی برنامه C یا کنترل کیفی و کالیبره کردن دستگاه، ذخیره کردن و بازخوانی نتایج.

عملکرد دستگاه سل کانتر

برای اندازه گیری، یک نمونه خونی از دام کوچک گرفته شده و داروی ضد انعقاد به آن اضافه شده و از چسبیدن سلول ها به هم جلوگیری می شود تا شمارش به درستی انجام شود. سپس با ایجاد خلاء، مقدار مشخصی از نمونه خون به داخل دستگاه کشیده شده و تا مقدار مشخصی رقیق می شود. این نمونه به قسمت های مختلفی تقسیم می شود که هر کدام برای شمارش یک نوع سلول مورد استفاده قرار می گیرند. به طور مثال برای اندازه گیری هموگلوبین، ماده ای لیز کننده به نمونه اضافه می شود که موجب پارگی سلول های قرمز و آزاد شدن هموگلوبین می شود. سپس با استفاده از مواد مخصوص دیگر که با هموگلوبین ترکیب می شود یک رنگدانه پایدار تولید شده و چگالی نوری محلول با استفاده از روش اسپکتوفتومتری اندازه گیری می شود که مقدار هموگلوبین را نشان می دهد.

برای اندازه گیری گلبول های قرمز یا سفید، از تکنیک سنجش امپدانس استفاده می شود. به این صورت که نمونه وارد یک محفظه می شود و حجم مشخصی از آن با استفاده از یک پمپ خلاء و از طریق یک لوله وارد لوله شمارش می شود. دو الکترود مورد استفاده قرار می گیرند که یکی در داخل این لوله و دیگری در محفظه شمارش قرار دارد. یک جریان الکتریکی ثابت میان این دو الکترود برقرار می شود و موجب جا به جایی محلول می گردد. هر کدام از سلول های خون دارای یک مقاومت در برابر این جا به جایی هستند که موجب یک وقفه و پالس امپدانسی می شود. با اندازه گیری این پالس ها شمارش انجام می شود.

 برخی از سل کانترهای دامپزشکی لیزری هستند که در آن ها سلول های خون از مقابل نور لیزر عبور داده می شوند که این نور دارای یک طول موج مشخص است. با عبور سلول ها نور پراکنده می شود و آشکارسازهای الکترونیکی این نور پراکنده شده را اندازه گیری کرده و بر طبق آن تعداد سلول ها را اندازه می گیرند.

کاربردهای سل کانتر

سل کانتر دامپزشکی برای اندازه گیری این موارد به کار گرفته می شود:

• گلبول های قرمز خون حیوانات که مقدار آن در یک میکرولیتر خون حیوان اندازه گیری می شود.
• گلبول سفید.
• پلاکت ها.
• هموگلوبین که شامل گلبول هایی است که وظیفه رساندن اکسیژن به بافت و خارج کردن دی اکسید کربن را دارند.
• هماتوکریت که نسبت حجم سلول های خون به کل خون است.
• مرفولوژی گلبول های قرمز.
• شمارش انواع مختلف گلبول های سفید(لنفوسیت، مونوسیت، گرانولوسیت).
• MCV : حجم میانگین سلول های گلبول قرمز.
• MCH : وزن متوسط هموگلوبین در یک سلول قرمز.
• MCHC : غلظت متوسط هموگلوبین در یک سلول قرمز.

استفاده و نگهداری از دستگاه سل کانتر

رویه صحیح نگهداری از دستگاه باعث حفظ کیفیت کار و هم چنین طولانی شدن طول عمر آن می شود. به صورت کلی، مهم ترین کاری که می توان انجام داد مطالعه و بررسی دفترچه راهنما و توجه به موارد ذکر شده در آن است. دستگاه باید بر حسب دستورالعمل های منتشر شده، در مدت زمان مشخص و به وسیله شوینده مناسب، تمیز و ضدعفونی شود. شست و شوی دستگاه باید پس از شیفت کاری، در انتهای روز و در شروع یا پایان هفته انجام می شود. اگر تعداد نمونه ها بسیار زیاد باشد در بین آزمایش ها باید دستگاه تمیز شود.

پیش از استفاده، فشار و وکیوم کمپرسور و دستگاه کنترل می شود. هم چنین در دستگاه نباید نمونه هایی با لخته های بسیار کوچک قرار داد. دقت و صحت عملکرد دستگاه روزانه کنترل می شود. برای این کار هر روز پیش از قرار دادن آزمایش ها، نمونه خون کنترل در دستگاه قرار می گیرد و نتایج با نمودار کنترل مقایسه می شود. یکی دیگر از روش های بررسی عملکرد دستگاه، استفاده از آزمون آماری t-brittin است. از طرف دیگر باید دقت کرد که محلول های سل کانتر، ذرات اضافی نداشته باشند که خطایی در شمارش دستگاه ایجاد نشود.

خرید سل کانتر در بازار تجهیزات دامپزشکی ایران

انواع مختلف سل کانتر دامپزشکی در بازار تجهیزات دامپزشکی ایران وجود دارد. هنگام خرید این وسیله باید دقت شود که دستگاه بتواند نمونه ها را به مقدار لازم رقیق کند و هم چنین با کم ترین میزان خون حیوان اندازه گیری را انجام دهد. آزپت شما را در خرید انواع سل کانتر دامپزشکی یاری می دهد.