انواع تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی

تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی دستگاه هایی هستند که در حین انجام عمل های جراحی دام کوچک مورد استفاده قرار می گیرند. از آن جایی که جراحی دام بسیار حساس است، تجهیزات مورد استفاده باید بسیار دقیق باشند و کیفیت بالایی داشته باشند. هم چنین لازم است تمام تجهیزات اتاق عمل دام پس از هر جراحی با استفاده از روش ها و مواد مناسب ضد عفونی شده و از لحاظ عملکرد و ایمنی کنترل شوند. در این مقاله مهم ترین تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی را معرفی می کنیم.

تخت اتاق عمل دامپزشکی:

تخت اتاق عمل دامپزشکی یکی از مهم ترین تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی است که به آن میز جراحی نیز گفته می شود از جنس فولاد یا استیل ضد زنگ بوده و کیفیت و سادگی کار با آن بر روی روند جراحی دام تاثیر می گذارد. این تخت در اثر تماس با مواد مختلف و ضد عفونی کردن مکرر دچار آسیب و خوردگی نمی شود و بسیار مقاوم است. هم چنین جنس سطح آن به گونه ای است که گرد و خاک و آلودگی بسیار کمی را به خود جذب می کند. این تخت باید به صورت دستی یا با استفاده از یک ریموت کنترل در موقعیت های مختلف قرار بگیرد و این امکان را برای جراح فراهم کند که با قرار دادن بدن حیوان در بهترین شیب و پوزیشن ممکن عمل جراحی را به خوبی انجام دهد و دید خوبی به بدن بیمار داشته باشد.

در حین عمل های جراحی حیوان تحت بیهوشی قرار دارد اما به دلیل این که احتمال خارج شدن حیوان از بیهوشی و در نتیجه تکان خوردن وی وجود دارد، در چهار طرف تخت جراحی بندهایی قرار داده شده است که با استفاده از آن ها حیوان بر روی تخت ثابت نگه داشته می شود. در کنار تخت تجهیزات مختلفی برای راحتی کار جراح قرار داده شده اند. به طور مثال این تخت دارای ریل هایی است که تجهیزات و ابزار جراحی مختلف بر روی آن قرار داده می شوند و در دسترس جراح قرار می گیرند. هم چنین محفظه هایی برای ریختن زباله و آلودگی های حاصل از عمل جراحی در کنار این تخت وجود دارند که باید مرتب تخلیه شده و صد عفونی شوند. تخت اتاق عمل دامپزشکی دارای 4 چرخ است که با استفاده از آن ها به راحتی جابجا می شود و پس از قرار گرفتن در موقعیت مناسب، با استفاده از قفل چرخ ها ثابت باقی می ماند.

چراغ اتاق عمل دامپزشکی:

چراغ اتاق عمل دامپزشکی که به آن چراغ سیالیتیک یا لامپ چراحی نیز گفته می شود، برای تاباندن نور به محل عمل جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. این چراغ نباید هیچ گونه حرارت و سایه ای در محل مورد نظر ایجاد کند. به همین دلیل از لامپ هایی مانند هالوژن- تنگستن، زنون یا LED در این چراغ ها استفاده می شود. محبوب ترین لامپ که هم نور مناسبی ایجاد می کند و هم طول عمر بالاتری دارد لامپ LED است. این لامپ دارای نور سرد است که رنگ واقعی بدن بیمار را نشان می دهد و همراه با صفحات منعکس کننده نور، از تولید سایه توسط این لامپ جلوگیری می شود. چراغ اتاق عمل با برق شهر کار می کند، اما باید در شرایطی که دسترسی به برق شهر وجود ندارد امکان کار با باتری را نیز داشته باشد.

این چراغ دارای یک بازوی متحرک است که به سقف اتاق جراحی وصل می شود و با قرار دادن این بازو در حالت های مختلف نور مورد نیاز جراح در زاویه مناسب ایجاد می گردد. البته نوع دیگری از این چراغ به صورت پایه دار ساخته می شود که قابلیت جابجایی دارد و در صورت لزوم می تواند برای جراحی های کوچک در قسمت های مختلف کلینیک های دامپزشکی نیز مورد استفاده قرار گیرد.

مانیتورینگ اتاق عمل دامپزشکی:

در طول عمل جراحی دام کوچک لازم است وضعیت بدن و علائم حیاتی وی به طور مستمر چک شوند. به همین منظور از مانیتور اتاق عمل دامپزشکی که یکی از پر اهمیت ترین تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی است استفاده می شود. این دستگاه پارامترها یا ماژول های مختلف مانند ضربان قلب، نوار قلب، فشار خون، اکسیژن و دی اکسید کربن، برون ده قلبی و دمای بدن دام را اندازه گیری می کند و به طور مداوم بر روی صفحه نمایش دستگاه نشان می دهد. این پارامترها که به صورت عدد یا شکل موج نشان داده می شوند دارای بازه های استاندارد تعریف شده هستند و در صورتی که مقدار اندازه گیری شده خارج از این بازه باشد، جراح با استفاده از هشدار صوتی دستگاه مطلع می شود. این دستگاه باید بتواند علائم حیاتی بیمار را در کمترین زمان ممکن و با دقت بالا اندازه گیری کند.

مانیتور علائم حیاتی دامپزشکی که در اتاق عمل مورد استفاده قرار می گیرد باید علاوه بر برق با باتری نیز کار کند تا در صورت قطع برق نیز قابل استفاده باشد و ایمنی بیمار فراهم شود. هم چنین الکترودهای دستگاه که بر روی پوست بیمار قرار داده می شوند و اتصالات مختلف دستگاه باید مرتب چک شده و از لحاظ ایمنی کنترل شوند تا در حین عمل مشکلی ایجاد نکنند.

ماشین بیهوشی دامپزشکی:

هنگامی که دام کوچک با استفاده از داروهای تزریقی مختلف بیهوش می شود، لازم است در حین عمل جراحی، گازهای بیهوشی نیز برای وی مورد استفاده قرار بگیرند تا از به هوش آمدن جلوگیری شود. هم چنین چون در اثر بیهوشی تنفس کند می شود لازم است اکسیژن کافی هم به بیمار برسد و دی اکسید کربن از سیستم تنفسی خارج شود. به همین منظور از ماشین بیهوشی استفاده می شود که یکی از مهم ترین تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی است. این دستگاه گازهای مورد نیاز مانند نیتروس اکسید و اکسیژن را از یک منبع موجود در بیمارستان یا کلینیک دامپزشکی تامین کرده و به بیمار می رساند. این گازها دارای یک فشار نسبی هستند و جریان آن ها با استفاده از فلومتر دستگاه اندازه گیری می شود. در کنار دستگاه یک استوانه شیشه ای مدرج وجود دارد که در داخل آن یک توپ کوچک قرار داده می شود و با عبور گاز از این استوانه توپ تا درجه مشخصی بالا می رود و میزان جریان گاز را بر حسب واحدهای اندازه گیری cc/min یا L/min نشان می دهد.

گازهای بیهوشی در دمای اتاق مایع هستند و مقدار مورد نیاز از آن ها بر حسب نوع عمل، مدت زمان عمل، وضعیت حیوان و جثه وی با هم ترکیب شده و سپس از یک تبخیر کننده عبور داده می شود تا تبدیل به بخار قابل استنشاق شود. ماشین بیهوشی فاکتورهای دیگر از جمله دما، غلظت اکسیژن خون و دی اکسید کربن را نیز اندازه گیری می کند. هم چنین می توان الکترودهایی روی بدن بیمار قرار داد تا نوار قلب و ضربان قلب نیز اندازه گیری شوند. ماشین بیهوشی دارای سیستم های هشدار است که در مواردی مانند افت اکسیژن خون، قطع جریان گازها و بالا یا پایین بودن فشار راه هوایی حیوان این سیستم فعال شده و آلارم دستگاه به صدا در می آید.

ونتیلاتور اتاق عمل دامپزشکی:

در حین عمل های جراحی مختلف که دام کوچک در حالت بیهوشی قرار دارد لازم است عمل تنفس به صورت مصنوعی برای وی انجام شود. در چنین شرایطی از دستگاه ونتیلاتور اتاق عمل دامپزشکی استفاده می شود. این دستگاه ممکن است پس از عمل های جراحی طولانی نیز که بیمار قادر به تنفس کامل نیس مورد استفاده قرار گیرد. با استفاده از ونتیلاتور می توان در صورت لزوم اکسیژن بیشتری هم به بدن بیمار رساند. این دستگاه شامل کمپرسور هوا، مرطوب کننده، میکسر و در صورت لزوم نبولایزر است. هوا و اکسیژن در کمپرسور دستگاه با هم مخلوط شده و به حالت فشرده در می آیند. سپس از یک مرطوب کننده عبور داده می شوند و به ریه بیمار می رسند. نبولایزر دستگاه می تواند برخی داروهای لازم را به صورت استنشاقی در طول عمل به بیمار برساند.

سرعت و حجم تنفس بیمار با توجه به وضعیت بدن وی توسط جراح در دستگاه تنظیم می شود. این دستگاه که یکی از پر کاربردترین تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی باید صدای بسیار کمی داشته باشد و برای جراح مزاحمت ایجاد نکند. ونتیلاتور اتاق عمل باید دارای سیستم های هشدار مختلف باشد تا در صورت ایجاد هر گونه مشکل مانند قطع شدن دستگاه آلارم آن به صدا در آید. دستگاه ونتیلاتور اتاق عمل دامپزشکی دارای یک مانیتور LED است که تمامی پارامترها مانند rate تنفس، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن خون، حجم تنفسی و وضعیت راه هوایی بیمار بر روی آن نمایش داده می شوند.

ساکشن جراحی دامپزشکی:

در طول عمل های جراحی دام کوچک لازم است مایعات مختلف مانند خون از محل تحت جراحی خارج شوند تا جراح دید بهتری داشته باشد. علاوه بر این، خروج این مواد باعث آلودگی کمتر می گردد. به همین منظور از دستگاه ساکشن جراحی استفاده می شود. این وسیله دارای یک موتور الکتریکی و پمپ مولد فشار منفی است که خلاء تولید می کند و مواد و مایعات زائد را از طریق لوله ی دستگاه از محل خارج می کند تا در مخزن دستگاه جمع شوند. مخزن دستگاه باید ظرفیت کافی داشته باشد و در حین عمل مرتب تخلیه شود. البته ممکن است دو مخزن در دستگاه قرار داده شود تا حجم بیشتری از مواد آلوده و اضافی را در خود جمع کنند. میزان مکش دستگاه توسط یک مانومتر مشخص می شود که مطابق با نظر جراح میزان آن تغییر می کند.

قسمت های مختلف دستگاه به خصوص لوله ای که مواد از طریق آن خارج می شوند و مخزنی که مایعات را در خود جمع می کند باید پس از هر بار استفاده کاملا استریل شوند. زیرا در تماس با انواع آلودگی و عفونت هستند و در صورت ضد عفونی نشدن می توانند بیماری را به حیوانات دیگر انتقال دهند. دستگاه ساکشن جراحی با برق شهر کار می کند. اما باید قابلیت کار با باتری را نیز داشته باشد تا در صورت قطع برق در حین عمل جراحی قابل استفاده باشد. این دستگاه علاوه بر خارج کردن خون و مایعات اضافی، برای موارد زیر نیز استفاده می شود:

• گرفتن تومور در حین جراحی و خارج کردن آن
• پیدا کردن محل خون ریزی با خشک نگه داشتن محل به کمک ساکشن
• تخلیه ی حفره های آبسه
• مکیدن بافت های نکروتیک یا آسیب دیده

وارمر خون دامپزشکی:

در عمل های جراحی حیوانات به خصوص دام کوچک که بدن حساس تری دارند، ممکن است نیاز به تزریق خون یا مایعات دیگر وجود داشته باشد. این مایعات معمولا در دمای پایین نگه داری می شوند تا دچار مشکل نشوند. بنابراین تزریق آن ها به بدن حیوان ممکن است احساس شوک و ناراحتی ایجاد کند. هم چنین ممکن است نیاز به تزریق فوری مایعات باشد و زمانی برای گرم کردن کیسه های خون و مایعات وجود نداشته باشد. در این شرایط از دستگاه وارمر خون دامپزشکی استفاده شود. از آن جایی که دستگاه وارمر خون دامپزشکی یک دستگاه الکتریکی است باید تمام اتصالات آن مرتب چک شوند و عملکرد دستگاه نیز بررسی گردد. زیرا هر گونه نشتی الکتریکی، خطرات جدی را برای بیمار به همراه خواهد داشت.

یکی دیگر از نکات مورد توجه در این دستگاه تمیز و ضد عفونی کردن آن است و تمام قسمت های دستگاه باید به خوبی استریل شوند تا احتمال انتقال هیچ گونه آلودگی و عفونت وجود نداشته باشد. عوامل مختلفی مانند دما و جریان هوای محیط اطراف و جریان مایع تزریق شونده که از دستگاه می گذرد بر عملکرد دستگاه تاثیر می گذارند. این دستگاه دارای سیستم های هشدار بسیار دقیق است که در صورت بالا یا پایین بودن دما و یا ایجاد مشکل در اتصالات دستگاه، به سرعت عمل کرده و آلارم دستگاه به صدا در می آید.

میکروسکوپ جراحی دامپزشکی:

در بسیاری از جراحی های حساس دامپزشکی لازم است از نوعی میکروسکوپ جراحی دقیق استفاده شود که بافت مورد نظر را با بزرگنمایی بالا نشان می دهد و روند جراحی را برای جراح آسان تر می سازد. به خصوص در جراحی اعصاب، چشم، عروق خوبی و لنف ها از این میکروسکوپ استفاده می شود. این دستگاه معمولا در ابتدای عمل در یک حالت مشخص تنظیم شده و در همان حالت باقی می ماند و نیازی به تنظیم مجدد آن در حین جراحی دام وجود ندارد. این میکروسکوپ مانند یک میکروسکوپ آزمایشگاهی عمل می کند، اما از دو میکروسکوپ تک چشمی تشکیل شده که در کنار هم قرار گرفته اند. هم چنین دارای یک پایه، بدنه و منبع نوری است. در قسمت بدنه ی این میکروسکوپ، عدسی هایی با بزرگنمایی بالا، یک دوربین دو چشمی و قسمت هایی برای تغییر بزرگنمایی و کنترل کانون قرار گیری جسم تعبیه شده اند.

دوربین داخل دستگاه مشاهدات جراح را بر روی یک مانیتور بزرگ به صورت واضح نشان می دهد. لامپی که در این دستگاه به منظور تولید نور استفاده می شود باید ویژگی هایی مانند چراغ سیالیتیک یا چراغ اتاق عمل ایجاد کند. به همین دلیل از لامپ دارای نور سرد استفاده می شود که هیچ حرارت و سایه ای در محل مورد نظر ایجاد نمی کند. یکی از نکات مهم در میکروسکوپ های جراحی دامپزشکی این است که میکروسکوپ در یک حالت مشخص به صورت ثابت قرار بگیرد و لرزشی در آن ایجاد نشود. این ویژگی باید توسط پایه دستگاه ایجاد شود که میکروسکوپ را در یک موقعیت ثابت نگه می دارند. میکروسکوپ جراحی باید به طور منظم قبل و بعد از هر جراحی ضد عفونی شود. به همین دلیل تمام قسمت های آن از موادی ساخته شده اند که قابل ضد عفونی کردن هستد.

بازار تجهیزات پزشکی ایران:

انواع مختلف تجهیزات اتاق عمل در بازار تجهیزات دامپزشکی ایران وجود دارند. هنگام خرید این تجهیزات باید دقت شود که از بهترین برند و با کیفیت ترین و دقیق ترین مدل باشند تا روند جراحی را راحت تر و سریع تر کنند. شرکت آزپت شما را در خرید انواع تجهیزات اتاق عمل دامپزشکی یاری می دهد.