تصویربرداری دامپزشکی

آشنایی با دستگاه رادیولوژی دامپزشکی

دستگاه رلدیولوژی دامپزشکی

دستگاه رادیولوژی دامپزشکی که تصویربرداری تشخیصی نیز نامیده می شود شامل روش هایی است که با استفاده از آن ها و به کمک پرتوهای مختلف مانند اشعه ایکس یا سایر پرتوها از بدن حیوانات تصاویری به دست می آید. این تصاویر برای تشخیص بیماری ها و مشکلات مختلف حیوانات مورد استفاده قرار می گیرند. در رادیولوژی از پرتوهای یونیزان یا غیر یونیزان استفاده می شوند که هر کدام کاربرد خاصی داشته و برای هدف متفاوتی استفاده می شوند. رادیولوژی دامپزشکی به سه دسته زیر تقسیم بندی می شود:

 

  1. رادیولوژی تشخیصی: این نوع تصویربرداری برای قسمت های مختلف بدن مانند قفسه سینه، نواحی شکمی و سیستم اسکلتی- عضلانی استفاده می شود و دارای زیر مجموعه هایی مانند سونوگرافی، ام آر آی و سی تی اسکن است.
  2. رادیولوژی مداخله ای: این روش برای درمان بیماری های غیر سرطانی دام استفاده می شود.
  3. رادیولوژی درمانی: این روش بیشتر در زمینه درمان انواع سرطان حیوانات به کار می رود.
  4. رادیولوژی هسته ای: در این روش از مواد پرتوزا برای تصویربرداری از بدن حیوانات استفاده می شود.

 

 

در تصویربرداری هایی که دارای پرتوی ایکس می باشند، به دلیل خطرناک بودن این پرتوها لازم است دوز مشخصی وارد بدن شود. در واقع این دوز، حداقل دوز کافی در کمترین زمان ممکن است که توسط آن تصویر مناسب و با کیفیت ایجاد می گردد. اشعه ایکس می تواند از تمام مواد از جمله گاز، مایع و جامد عبور کند. اما سرب تنها ماده ای است که به دلیل عدد اتمی بالایی که دارد اشعه ایکس از آن عبور نمی کند. به همین دلیل لازم است دیوار اتاق های رادیولوژی دامپزشکی از سرب ساخته شود تا محافظت بیشتری ایجاد گردد. برای انجام تصویربرداری لازم است حیوانات بی حرکت باقی بمانند که در این حالت از بیهوشی استفاده می شود. زیرا حرکت می تواند در تصویر ایجاد شده خلل ایجاد کند و وضوح آن را از بین ببرد که در این صورت دامپزشک مجبور است تصویربرداری را تکرار کند و این کار باعث ورود اشعه ی بیشتر به بدن حیوان می شود. دستگاه های رادیولوژی دامپزشکی علاوه بر مدل ثابت دارای دو مدل زیر نیز هستند:

 

  • پرتابل یا قابل حمل: این مدل که بیشتر برای دام بزرگ استفاده می شود با باتری کار می کند و به راحتی جابجا می شود و البته شدت کمتری نیز دارد.
  • موبایل: این مدل بر خلاف پرتابل فقط با برق کار می کند اما به راحتی در بخش های مختلف بیمارستان یا کلینیک دامپزشکی انتقال داده می شود. این وسیله برای حیوانات تا وزن 100 کیلوگرم نیز استفاده می شود و برای تصویربرداری از قفسه سینه، سر و پنجه های حیوانات کاربرد دارد.

 

دستگاه سی تی اسکن دامپزشکی (CT scan):

یکی از انواع دستگاه رادیولوژی دامپزشکی که از پر کاربردترین روش های تصویر برداری دامپزشکی روش سی تی اسکن است که به صورت غیر تهاجمی برای مشاهده ساختار، شکل و اندازه

سی تی اسکن دامپزشکی

 بافت های نرم و سخت بدن حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد. حیوان بر روی یک تخت مخصوص قرار داده شده و سپس تا قسمتی از بدن که لازم باشد به داخل دستگاه سی تی اسکن می رود. این دستگاه دارای یک تیوب اشعه ی ایکس است که به صورت 360 درجه دور بیمار می گردد و تصاویر مختلفی را از زوایای متفاوت می گیرد. سپس این اطلاعات و تصاویر به یک کامپیوتر منتقل می شوند و در نهایت مقاطعی سه بعدی از قسمت های مختلف بدن ارائه می دهند. این تصاویر را می توان پرینت گرفت و بر روی نگاتوسکوپ مورد بررسی قرار داد. این روش به خصوص برای بررسی تومورهای بدن حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد زیرا به وسیله آن موقعیت و اندازه تومور به خوبی مشخص می شود. این روش بیشتر برای بافت های سخت و استخوانی بدن حیوانات کاربرد دارد و برای بافت های نرم بهتر است از ام آر آی استفاده شود.

دستگاه ام آر آی دامپزشکی (MRI):

ام آر آی دامپزشکی یا روش تصویربرداری با تشدید مغناطیس با کمک یک میدان مغناطیسی قوی (60000 برابر قوی تر از میدان مغناطیسی زمین) و امواج رادیویی تصاویری از قسمت های مختلف بدن حیوانات ارائه می دهد. این روش که از زیر مجموعه های دستگاه رادیولوژی دامپزشکی است با قرار گرفتن بدن حیوان در این میدان مغناطیسی پروتون های هسته ی اتم های بافت های بختلف بدن حیوان می چرخند و محور چرخش آن ها را در امتداد خطوط میدان مغناطیسی دستگاه قرار می گیرد. سپس امواج رادیویی به بدن تابانده می شوند که محور چرخش این پروتون ها را کمی تغییر می دهند. پس از پایان تابش، مجددا محور چرخش پروتون ها با میدان مغناطیسی هماهنگ می شود. به این شکل امواج رادیویی جدیدی ایجاد می شوند که توسط پروتون ها ساطع شده اند. این امواج

ام آر آی دامپزشکی

توسط کامپیوتر دستگاه دریافت شده و پردازش می شوند و دامپزشک می تواند با بررسی تصاویر ایجاد شده بیماری یا مشکل بدنی حیوان را تشخیص دهد.

 

کامپیتور دستگاه ام آر آی دارای سیستم بسیار پیچیده و پر قدرتی است که اطلاعات خام به دست آمده از بدن حیوان را پردازش کرده و تصاویر واضحی ایجاد می کند. علاوه بر این سرعت تحلیل داده های آن بسیار بالا است. در بسیاری از موارد روش تصویربرداری ام آر آی دقیق تر از سایر روش ها مانند سی تی اسکن است. علاوه بر این چون از اشعه ایکس در آن استفاده نمی شود خطری هم ندارد. این روش برای تشخیص بیماری هایی مانند التهاب و تومور در مغز و ستون فقرات، مشکلات چشم و گوش داخلی و سایر مشکلات بدن حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

دستگاه سونوگرافی دامپزشکی:

سونوگرافی دامپزشکی یکی از پرکاربرد ترین روش های تصویربرداری در معاینات دام کوچک و از انواع دستگاه رادیولوژی دامپزشکی است. در این روش از امواج فراصوت برای تصویربرداری استفاده می شود که دارای فرکانس بین 1/5 تا 15 مگا هرتز هستند که وارد بدن شده و بر اساس امواج بازگشتی، تصویری از اندام های داخل بدن برای دامپزشک نمایش داده می شود. دستگاه سونوگرافی دامپزشکی دارای یک پروب است که امواج را به درون بدن انتقال می دهد. پیش از قرار دادن پروب روی بدن حیوان از یک ژل مخصوص استفاده می شود. استفاده از این ژل به این دلیل است که تفاوت امپدانس میان هوا و بافت های بدن موجب تغییر سرعت صوت می شود و این پدیده بر روی دقت تصویر نهایی ایجاد شده تاثیر می گذارد. این ژل تفاوت امپدانسی را به مقدار قابل توجهی کاهش می دهد و به ایجاد یک تصویر مناسب کمک می کند.

 

سونوگرافی دامپزشکی

امواج برگشتی از بافت ها بسته به نوع بافت متفاوت می باشند. به طور مثال قسمت های سخت یا متراکم نسبت به قسمت های مایع امواج متفاوتی بازتاب می کنند. این تفاوت ها به اندازه گیری فاصله و شکل بافت کمک می کند. دستگاه سونوگرافی دامپزشکی دارای کاربردهای بسیاری است. به طور مثال این دستگاه در تصویربرداری قسمت های مختلف شکم، مجاری ادراری و کلیه ها مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این در بررسی تغییرات جنین حیوانات و آگاهی از سلامت جنین و هم چنین تشخیص بیماری هایی مانند انواع سرطان سیستم گوارشی یا سنگ کلیه مورد استفاده قرار می گیرد.

 

این دستگاه دارای دو نوع ثابت و پرتابل است که در کلینیک ها و مطب های دامپزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. اما نوع پرتابل به دلیل سبک و قابل حمل بودن پرکاربردتر است. در دستگاه های سونوگرافی دقت بالا در تصویربرداری و هم چنین عدم ایجاد نویز از نکات بسیار مهم است. علاوه بر این لازم است تصویر ایجاد شده یکنواخت باشد و قسمت های مختلف بافت را به خوبی نشان دهد. البته مهارت دامپزشک نیز در قرار دادن پروب در محل و زاویه مناسب بر روی تصویر ایجاد شده موثر است. باید توجه داشت که اگرچه روش های تصویربرداری دیگری با دقت بالاتر و تصاویر بهتر وجود دارند اما سونوگرافی دامپزشکی علاوه بر کم هزینه تر بودن، خطر کمتری نیز دارد و کاملا به صورت غیر تهاجمی انجام می شود. دستگاه سونوگرافی دامپزشکی از بخش های زیر تشکیل شده است:

 

  1. یک مانیتور که اطلاعات و مشاهدات را نمایش می دهد.
  2. منبع تغذیه دستگاه.
  3. پروب که انواع مختلف کانوکس (Convex)، خطی (Linear) و داخل رحمی (Trans-vaginal) دارد و هر کدام بسته به این که در کدام قسمت از بدن استفاده می شوند به کار می روند.

بازار تجهیزات پزشکی ایران:

انواع مختلف رادیولوژی پزشکی و تجهیزات تصویربرداری در بازار تجهیزات دامپزشکی ایران وجود دارند. هنگام خرید این تجهیزات باید دقت شود که از بهترین برند و با کیفیت ترین و دقیق ترین مدل باشند. شرکت آزپت شما را در خرید انواع دستگاه رادیولوژی دامپزشکی یاری می دهد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

10 + هشت =